Саккатæй, хохы бæсты цæргæйæ, иу адæймаг хатти фиййау. Дарæны уыдысты йæ фос. Иу ахæмы сæ аскъæрдта хизынмæ. Хизынц йæ фос, уæдæ цы кодтаиккой! Уалынмæ хъусы, æмæ йæм хуссары фиййау ныууасыди:
— Саккаты фиййау, цырд лæу, дыууæ тыхгæнæджы, дыууæ уæйыджы дæм уазæгуаты фæцæуынц а-изæр. Исты фыдбылыз дын куы скæной, уымæй тæссаг у.
— Хуссары фиййау, дæ хорзæх мæ уæд, — фæстæмæ йæм ныууасыди Саккаты фиййау, — фыдбылызæй куыд баиргъæвон мæхи?
Хуссары фиййау уасы:
— Дæ фосы астæу стыр нæл сæгъ! Дыууæ уæйыгæн æй æх-сæвæрæн аргæвд, стæй та мæм-иу ныууас, уыдон сæ хæрдыл куыд уой, афтæ.
Æрыскъæрдта Саккаты фиййау йæ фос дарæнмæ, бафснайдта сæ лæгæты, йæхæдæг йæ бынаты архайы, зилæнтæ кæны. Уалынмæ йæм дыууæ уæйыджы фæзындысты.
— Дæ фос бирæ, фиййау, — загътой уæйгуытæ
— Уазджытæ æгас цæуæнт, фысым уын уыдзынæн, суазæг уæ кæндзынæн.
— Арфæгонд у, фæлæ мах дæр фæцæуинаг нал стæм ардыгæй æнафоны.
Саккаты фиййау дзуджы астæуæй йæ нæл сæгъ æрбаласта æмæ йæ сæргæвста; арт бандзæрста, фыдтæ уæларт аджы баф-тыдта æмæ æхсæвæр фыцы. Уæйгуытæ бадынц, дзырдтыл сæхи дарынц.
Фыдтæ куы сфыхтысты, уæд фиййау арынг ацарæзта æмæ нæл сæгъы мард æрæвæрдта йæ дыууæ уазæгæн, йæхæдæг та уадындз райста æмæ уасы:
— Хуссары фиййау, куыд загътай, афтæ бакодтон: мæ уазджытæ фынгыл бадынц æмæ нал ауæрдынц хæрыныл. Цы мын амоныс?
Хуссары фиййау уасы:
— Хæрды фæстæ дæ бас агурдзысты. Фæлæ ды баздæх æмæ сын бас куы фæцæй хæссай, уæд-иу йе кæлгæ фæкæн, йе чиугæ, цæмæй акæла дæ бас. Стæй хъуыддаг афтæ сараз, цæмæй дыууæ уæйыджы феной, дæ бас æнæбары кæй акалди.
Уæд уæйгуытæ дзурынц:
— Фиййау, бас нын, бас! Фыд хохы цъуппыл дæр ис.
Бас хæсгæ-хæссын акалди, æмæ дыууæ уазæджы нал фæ-хъæстæ сты басæй.
Саккаты фиййау уасы:
— Басæй нал сахуыстой, фæлæ дарддæр цы ми кæнон? Хуссары фиййау:
— Схуыссын сæ кæн, стæй райсом сæ бæрæг сæхицæй. Уæйгуытæ сæхинымæр загътой:
— Хæрдхъуаг нал стæм ахсæв, фиййауы райсоммæ уадзæм — аходæнæн нын сбæздзæн! — Сæ хуыссæнты æрхуыссыдысты æмæ уайтагъд сæ хуыр-хуыр ссыди.
Райсомæй Саккаты фиййау йæ цæсты зул дары йæ уазджы-тæм, уæдæ цы фæуой, зæгъгæ. Хъусы æмæ сæ хуыр-хуыр нал цæуы, сæ улæфт дæр бæрæг нал у. Фестад фиййау, бацыд хæс-тæгдæр уæйгуытæм, дзуры сæм, фæлæ уыдон нал фехъуыстой фиййауы дзурын, бынтондæр бафынæй сты.
Уый адыл баззади æмбисонд: «Саккаты уæйгуыты фынæй баисты».
Скъуыддзаг Джиккайты Шамилы арыст чиныгæй «Ирон аив дзырды хæзнатæ».
Рауагъдад «Ирыстон», Цхинвал, 1977